Bugünkü yazı kriptoparaların ve Ethereum’un çok konuşulmayan, henüz olgunlaşmamış ve bir çoğu için hala deneysel aşamada diyebileceğimiz DAO’lar, ve özellikle de “Friends with Benefits” isimli organizasyon hakkında olacak.
Türkçeye “Merkeziyetsiz Özerk Organizasyonlar” olarak çevirmenin ne kadar doğru olduğunu size bırakarak, farklı amaçlar için kurulmuş birkaç organizasyonu hatırlayalım. NBA takımı satın almak için kurulmuş olan Krause Hause @KrauseHouseDao ya da merkeziyetsiz mülkiyet amacıyla bir araya gelen CityDao @CityDAO ya da Assange davasını fonlamak için bir araya gelmiş olan bir topluluk(adını bulamadım) zamanında en azından twitter akışında kendilerine yer bulmuştu. Politik amaçlardan ekonomik fayda sağlamaya, bir sinema filmini fonlamaktan definin merkeziyetsizleşmesine katkı sunmaya ya da viski ve kripto sever insanları bir araya getirmeye @whiskivaults kadar birçok amaç için insanların bir araya gelmesini sağlayan topluluklar bulunuyor. Bazılarını bir DAO olarak düşünmekten ziyade “tokenized communities” olarak da görebiliriz. Bunların birçoğunun Ethereum ağı üzerinde organize olduklarını görüyoruz, bu da an itibariyle bir numaralı akıllı sözleşme zincirinin sınırlarını anlamamız için bize fikir verebilir. Yakın gelecekte bu topluluklardan finansal olanların yanısıra sanat, spor, medya ya da siyaset alanlarında bir araya gelenlerin sayılarının arttığını ve amaçları doğrultusunda “başarılı” bir noktaya geldiklerini görmemiz şaşırtıcı olmaz.
Gelelim bugünkü yazının konusu olan “Friends with Benefits” @fwbtweets topluluğuna. Tanımlamanın ve amaçlarını net olarak ifade etmenin çok kolay olmadığı bir topluluk. Kendi tanımlamaları “is a new kind of social network made up of creatives and builders who believe in the promise of a better internet”.
Topluluğu ilk olarak şuradaki listede gördüğüm bir linkten tanıdım. (https://consensys.net/blog/news/90-ethereum-apps-you-can-use-right-now/) Yıl 2021 sanıyorum.
Zaman içerisinde aktivitelerini, neyi amaçladıklarını, kimlerin bir araya geldiğini anlamaya çalıştım ve takibime aldım. İsmi, internet sitelerinin tasarımı, amaçları itibariyle ilgimi çekti ve dahil olabilir miyim, nasıl olabilirim diye anlamaya çalıştım. Ancak topluluk discorduna dahil olmak için kendi tokenları olan FWB den 75 adet bulundurmak gerekiyordu ve fiyatının Eylül 2021 itibariyle 170 dolarları geçtiğini hatırlıyorum. Tabi ki almadım. Yazının yazıldığı an itibariyle token fiyatı 3.7 dolar. https://www.coingecko.com/en/coins/friends-with-benefits-pro Ancak topluluğun aktivitelerini izlemeye devam ettim. Snapshot üzerinde topluluğun oylamaya sunduğu proposalları görebilirsiniz. An itibariyle 3000’e yakın üyeleri bulunuyor. 28 Nisan 2023 tarihinde FWB bin kullanım alanlarını genişletmek üzere bir şirket kurulması adına açılmış bir teklifin onaylandığını görüyoruz. Bununla ilgili yazının ilerleyen kısımlarında bir notum olacak.
Topluluğu genişletmek ve daha çok insana ulaştırmak için çok hızlı sonuç vermeyecek organik yollar tercih ediyorlar. Genellikle Amerika’da olan çeşitli topluluk aktiviteleri düzenleniyor. Nedenini bilmiyorum, şu anda topluluk eventlerinin olduğu arşive ulaşım sağlayamadım. Hatırladığım kadarıyla bu aktiviteler çoğunlukla Amerika, Kanada gibi ülkelerde yapılıyordu. Bunun yanısıra Avrupa’da gerçekleştirilen eventler de bulunuyordu. Ben de Berlin’de gerçekleştirilen bir akşam yemeği etkinliğine katılım sağlama fırsatı buldum. Etkinliğe katılım sağlamak için 75 adet FWB bulundurmanız gerekiyordu. Yukarıda bahsettiğim proposalın kabul edilmesinden birkaç gün önce 75 adet FWB’yi yanlış hatırlamıyorsam 5.5-6 dolar arası bir fiyattan Uniswap üzerinden satın aldım. Etkinlik ve toplulukla ilgili eleştirilerimi yazının son kısmında yer vereceğim.
Öncelikle topluluğun ilgi çekici bulduğum 2 aktivitesinden bahsetmek istiyorum. Bunlardan birincisi topluluğun düzenlediği festival. Yakın zamanda ikincisi gerçekleştirilecek olan festival oldukça ilgi çekici ve destekçileri arasında ConsenSys, Uniswap, Lens, Polygon gibi kripto dünyasının bilindik markaları yer alıyor. Konuşmacılar, festival kapsamındaki etkinlikler, line up gibi bilgileri merak ederseniz https://www.fwbfest.xyz/ adresinde hepsini bulabilirsiniz.
Festival lineup taki en dikkat çekici ismin benim için Yves Tumor olduğunu söyleyebilirim. Festivalle ilgili Washington Post’ta yer almış bir makaleye de şurdan ulaşabilirsiniz. https://www.washingtonpost.com/technology/2022/08/27/fwbfest-crypto-artisits-idyllwild/?utm_source=twitter&utm_campaign=wp_main&utm_medium=social
Festivalin “Crypto Woodstock” olarak tanımlanması da dikkate değer başka bir nokta. Dikkat çekici bulduğum diğer aktivite ise “decentralized dinner parties”. Topluluk bulunduğunuz şehirde bir akşam yemeği düzenlemeniz için 300 dolarlık bir bütçe veriyor. (Tutar yanlış olabilir, aklımda böyle kalmış) Bunun için katılımcı sayısı gibi belli kriterleri sağlamanızı bekliyor. Sanıyorum belli sayıda kişinin token tutması ve akşam yemeğine katılması gibi beklentileri var.
Bu iki yöntem de insanları direkt olarak bir araya getirmesi, kripto meraklılarının birbirini tanıması, birbirinden öğrenmesi gibi amaçlara hizmet etmesi ve aynı zamanda güzel bir akşam yemeğinde buluşmasını sağladığı için bence değerli. Organik bir yöntem ve insanların topluluğa aidiyet hissedebilmesi için oldukça iyi seçilmiş. Finansal faydanın dışına uzanan ve web3ðereum bağlantısının yaratıcı örnekleri olduğunu düşünüyorum.
Yazının son kısmında, katıldığım etkinlikteki tecrübemi, topluluk ile ilgili eleştirilerimi ve FWB ile ilgili yatırım tezimi açıklayacağım.
Etkinlik için Berlin’in özel bir mekanı seçilmişti ve son güne kadar katılımcılara etkinliğin nerede olacağı bildirilmemişti. Mekanın adını vermem ne kadar doğru olur bilmiyorum, onun için sadece tanımlayayım. Eski bir endüstriyel alan ve şu an için sergi, parti gibi sanatsal etkinliklerin yapıldığı bir kültürel alana dönüştürülmüş, atmosfere ve ruha sahip bir mekan. Girdiğinizde sizi çok geniş bir alan karşılıyor ve akşam yemeği için de buradaki alanın içinden geçerek ulaştığınız bir yer seçilmişti. Upuzun bir masa üzerine katılımcıların isimleri yerleştirilmiş ve yemekler için özel bir şefle anlaşılmıştı.
Mekanın ortasında yine katılımcı olan sanatçılardan birinin hazırladığı disco topu olarak dizayn edilmiş Türk plakalı bir mercedes tavandan yere sarkıtılmış ve dönüyordu. Masanın üzerinde topluluk, mekan, servis edilecek yemekler üzerinde bilgilerin yer aldığı ufak zarflar içinde kağıtlar bulunuyordu. Açılış konuşması sonrasında bir psikolog tarafından yaptırılan“Breathwork” sonrasında yemeklerimizi tatmaya başladık. Oldukça değişik yemekler ve kaliteli şaraplar vardı ve bu ilginç deneyimin içinde yer aldığım için o an itibariyle mutluydum. İnsanlar iletişime açıktı ve gazetecisinden nft sanatçısına, doktorundan fotoğrafçısına kadar çeşitli işlerle meşgul birçok insanla tanıştık. Berlin’in her zaman çeşitlilik sunduğunu bir kez daha görmüş olduk. Sayıları yaklaşık 30-35 olan katılımcılar arasında etkinlik için farklı ülkelerden gelenler bile bulunuyordu. Ancak eleştirilmeye değer kısmı topluluktaki insanlarla sohbet ettiğimde birçoğunun FWB hakkında bilgi sahibi olmadığını, genelde farklı sebeplerle orada bulunduklarını gördüm. Etkinlik teması içerisinde “Friends with Benefits” topluluğuna ilişkin güçlü bir vurgu bulunmuyordu. Elbette topluluktan insanlar da yer alıyordu ve onlarla da tanışma fırsatı buldum.
Toplulukla ilgili eleştirimin temelini erişimin zorluğu oluşturuyor, 75 FWB tutmak herkes için kolay değil ve benim gibi meraklı değilseniz bir yerden duyma olasılığınızın da düşük olduğu bir topluluk. Belki daha agresif yöntemler denenebilir, tabi ki topluluk bunu istemiyor ve daha özel kalmak istiyor olabilir.
Yatırım tezime gelince, ilk olarak baktığımda topluluğun kurulduktan sonra tokenlarını dumplayarak kendilerine fon yarattığı fikrine kapılıyorum. 175 dolarlardan 3 dolarlara gelmiş bir fiyattan bahsediyoruz. An itibariyle piyasa değeri 2.2 milyon dolar seviyelerinde ve FDV’nin 3.7 milyon civarında olduğunu görüyoruz. Yani piyasa değeri olarak gem seviyelerinde diyebiliriz. Topluluğun aktif olması, marketin büyükleriyle etkileşim içerisinde olması, düzenli gerçekleştirilen festivalleri ve bunun büyüme ihtimalini düşündüğümde benim için alınabilecek bir risk ve ufak tutar da olsa FWB tutuyorum. Bu tokenları etkinliğe katılabilmek için 5.5 dolar seviyelerinden Almıştım ve tutmaya devam edeceğim. Topluluğun nereye gideceği konusunda tahminde bulunmak zor ancak ben başarılı olması ihtimaline ufak da olsa bir yatırım yapmayı kendi anlayışım içerisinde mantıklı buluyorum. Yatırım tavsiyesi olmadığını hatırlatalım.
Buraya kadar vakit ayırıp okuduysanız teşekkürler, yeni yazılarda görüşmek üzere.
